Samenwerken voor de arbeidsmarkt (en aan de instroom van toekomstige collega's)

Samen opleiden in een regio: Doorlopende leerlijnen en loopbaanpaden voor verpleegkundigen

Deze notitie bepleit in het kader van integraal capaciteitsmanagement (ICM) en data-gestuurd strategisch opleiden voor een zorginstelling, de opzet van een regionaal samenwerkingsproject tussen een zorginstelling, een mbo-verpleegkundeopleiding van een ROC en een hbo-verpleegkundeopleiding van een hogeschool. Het doel: gezamenlijk EPA-gestuurd onderwijs (Entrustable Professional Activities) en competentiegericht opleiden (CanMEDS) ontwikkelen, gericht op het opleiden van studenten voor verpleegkundige functies binnen de afdelingen van de zorginstelling.

De kracht van deze aanpak ligt in het creëren van samenhangende, doorlopende leerlijnen voor studenten en loopbaanpaden voor verpleegkundigen. In dit model worden de ontwikkelde EPA’s van de initiële opleidingen (MBOV, HBOV) inhoudelijk en systematisch afgestemd op die van de vervolgopleidingen tot gespecialiseerd verpleegkundige (VVO) en de Master Advanced Nursing Practice (verpleegkundig specialist). Hiermee ontstaat een duurzame opleidingsinfrastructuur waarin leren, werken en doorgroeien met elkaar verbonden zijn:

Doorlopende leerlijn voor studenten:
MBOV ► HBOV ► VVO ► MASTER ANP

Loopbaanpaden voor verpleegkundigen:
VERPLEEGKUNDIGE MBO ► VERPLEEGKUNDIGE HBO ► VERPLEEGKUNDIGE HIGH CARE ► VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST

Daarnaast biedt dit model de kans om interprofessioneel leren en multidisciplinair werken te versterken. Door EPA’s van verpleegkundige en medische opleidingen op elkaar af te stemmen, ontstaat er ruimte voor gezamenlijke leer- en werkvormen die de samenwerking op de werkvloer verbeteren. Denk aan gezamenlijke skillslabs, interprofessionele leerunits en interprofessionele leernetwerken.

Het dergelijk project roept op tot:

• intensieve samenwerking tussen onderwijs en zorgpraktijk,

• het structureel afstemmen van curricula en praktijkleerplaatsen,

• het ontwikkelen van instellingsvarianten die recht doen aan de regionale zorgvraag,

• het betrekken van gemeenten, provincies en netwerkpartners om de aansluiting tussen zorg, onderwijs en arbeidsmarkt structureel te versterken.

Uiteindelijk draagt deze aanpak bij aan:

• tevreden studenten vanwege herkenbare leerlijnen en toekomstperspectief,

• tevreden verpleegkundigen dankzij reële loopbaanontwikkeling en passende scholing,

• tevreden patiënten door goed opgeleide, samenwerkende zorgprofessionals die zorg leveren die aansluit bij hun behoeften en bij de regionale zorgvraag van de populatie.

Het initiatief voor deze notitie is genomen door mijzelf in mijn rol als interim adviseur leren & ontwikkelen bij diverse zorginstellingen en opleider bij gezondheidszorgopleidingen. De inhoud komt voort uit praktijkervaringen en waarnemingen in ziekenhuizen en andere zorgorganisaties waar ik werkte aan de verbinding tussen strategisch opleiden, capaciteitsplanning en regionale samenwerking. De notitie is bedoeld voor beleidsmakers (HR en ICM), praktijkopleiders, bestuurders, opleidingscoördinatoren en adviseurs L&O in zorginstellingen en verpleegkundeopleidingen (MBOV/HBOV), maar ook voor partijen in de regio die betrokken zijn bij arbeidsmarkt, zorgcapaciteit en opleidingsplanning.

Doel is om bewustwording te creëren over het belang van integrale, data-gedreven en regionaal afgestemde opleidingsroutes op basis van EPA-gestuurd onderwijs en competentiegericht opleiden in leerlijnen voor loopbaanpaden. Daarmee kan strategische personeelsplanning (intergraal capaciteitsmanagement) beter worden verbonden met de inrichting van instroom, doorstroom en uitstroom van studenten en zorgprofessionals.

Er is (nog) geen werkgroep, beroepsvereniging of landelijke stuurgroep betrokken bij het schrijven van dit stuk. Wel zie ik het als een oproep om tot bredere samenwerking te komen. Binnen Tergooi MC waar ik momenteel werkzaam ben als adviseur leren en ontwikkelen a.i., wordt gewerkt aan het verder brengen van data-gestuurd opleiden met het AORTA-model.