Onderzoek 'Tijdwinst door digitale vaardigheden': van digitaal stroef naar digitaal sterk

Nieuw onderzoek laat zien wat er te halen valt als de digitale vaardigheden van zorgmedewerkers verbeteren. Medewerkers die niet goed uit de voeten kunnen met digitale systemen zijn wekelijks twee tot vier uur extra kwijt. Dat blijkt uit onderzoek van de Coalitie Digivaardig in de Zorg onder zorgmedewerkers in de huisartsenzorg en de verpleging, verzorging en thuiszorg. Zorgorganisaties kunnen veel tijd vrijspelen door hun medewerkers beter te trainen, komt uit het rapport naar voren.

De ziekenhuiszorg is in dit onderzoek niet meegenomen, maar de uitkomsten kunnen wel een indicatie geven. Minder tijd kwijt zijn aan digitale systemen biedt meer ruimte voor medewerkers om zich met de inhoud van het werk bezig te houden, wat bijdraagt aan meer capaciteit en meer werkplezier.

Digivaardigheid als voorwaarde voor digitale transformatie

Digitalisering kan bijdragen aan oplossingen voor de personeelskrapte in de zorg, zoals ook staat in het Aanvullend Zorg en Welzijns Akkoord (AZWA). Dan is het echter wel nodig dat zorgmedewerkers voldoende digivaardig zijn. Uit eerder onderzoek blijkt dat een behoorlijke groep (minstens 10-30%) zichzelf onvoldoende digivaardig vindt. Die groep worstelt dagelijks met hun steeds digitalere werkomgeving. Toch vragen veel organisaties zich af of het zin heeft om te investeren in de digivaardigheid van hun medewerkers. Dat kost immers tijd en capaciteit, en die zijn steeds schaarser.

Dit onlangs afgeronde onderzoek van Digivaardig in de Zorg laat zien dat tijdverlies bij digitaal stroeve medewerkers in de huisartsenzorg en langdurige zorg aanzienlijk is.

Digitaal stroeve medewerkers in de huisartsenzorg, met een gemiddelde werkweek van 32 uur, zijn naar schatting ruim vier uur (261 minuten) per week langer bezig met dezelfde 12 digitale handelingen dan digitaal sterke collega’s. De grootste potentiële tijdwinst ligt bij dagelijkse werkzaamheden als werken in het Huisartsen Informatie Systeem, teksten typen en e-mails opstellen.

In de langdurige zorg zijn digitaal stroeve medewerkers op basis van een 32-urige werkweek naar schatting ruim twee uur per week (133 minuten) langer bezig met dezelfde 12 digitale handelingen. Dit is respectievelijk 13,6% en 7% van de kostbare tijd die niet naar de patiënt of cliënt gaat.

Er is een rekentool gemaakt waarmee zorginstellingen het tijdverlies in hun eigen organisatie kunnen doorrekenen. Vind de rekentool, het volledige onderzoeksrapport en de communicatie toolkit hier.

Over het onderzoek

Het onderzoek naar tijdwinst werd gedaan met observaties op de werkplek van de medewerkers zelf. De 85 zorgmedewerkers – in een gevarieerde samenstelling van leeftijd, functie, opleidingsniveau en werkervaring – werden geobserveerd terwijl zij 12 digitale handelingen uitvoerden aan de hand van gestandaardiseerde opdrachtkaarten. Om tijdsverschillen tussen minder en meer digitaal vaardige medewerkers te kunnen onderscheiden, werden er twee groepen medewerkers met elkaar vergeleken:

• Digitaal stroef: medewerkers die merkbaar moeite hebben met het gebruik van digitale systemen en applicaties en daardoor aanzienlijk meer tijd nodig hebben voor het uitvoeren van digitale handelingen (de 25% die er gemiddeld het langst over deden).

• Digitaal sterk: medewerkers die digitale handelingen vlot en efficiënt uitvoeren (de 25% snelste medewerkers).